Ses Bozuklukları

Tanım:

Ses kalitesi, perdesi ve yüksekliği kişinin yaşı, cinsiyeti, kültürel geçmişi veya coğrafi konumu için farklı veya uygunsuz olduğunda ses bozukluğu oluşur (Aronson & Bless, 2009; Boone ve diğerleri, 2010; Lee ve diğerleri, 2004). Bu sorunlar, ses telleriniz normal şekilde titreşmediği zaman ortaya çıkar.

Bir kişi, günlük ihtiyaçları karşılamayan anormal bir sese sahip olmakla ilgili endişesini dile getirdiğinde, başkaları bunu farklı veya normal dışı olarak algılamasa bile, bir ses bozukluğu mevcuttur (Amerikan Konuşma-Dil-İşitme Derneği [ASHA], 1993; Colton & Casper , 2011; Stemple ve diğerleri, 2010; Verdolini & Ramig, 2001).

Nasıl Ses Bozukluğunuz Olduğunu Anlarsınız?

  • Konuşurken titreme benzeri davranış görülüyorsa,
  • Ses kaba veya sert (ses kısıklığı) ise,
  • Ses gergin veya kesik kesik ise
  • Zayıf, fısıltı şeklinde çıkıyorsa,
  • Konuşurken nefes nefese kalıyorsanız,
  • Şiddeti çok yüksek veya alçak ise
  • İsteğiniz dışında konuşurken tizliği artıp azalıyorsa
  • Konuşurken boğazda gerginlik veya ağrı varsa
  • Yutkunurken boğazınızda bir yumru hissediyorsanız

ses bozukluğunuz olabilir.

 

Kime Başvurmalı?!

Ses bozukluğu şikayetiniz var ise öncelikle bir Kulak Burun Boğaz hekimine muayene olmalısınız. Doktorunuzun gerek görmesi halinde ses terapisine gitmelisiniz. Ses terapisi için bir dil ve konuşma terapistine başvurabilirsiniz.

Ses Terapisinde Dil ve Konuşma Terapistinin Rolü Nedir?

Ses bozukluğu değerlendirmesi sonucunda bir Dil ve Konuşma Terapisti;

  • Ses bozukluğunun ayırıcı tanısına katkıda bulunur,
  • Bozukluğun özelliklerinin ve şiddetinin klinik tanımını yapar,
  • Ses bozukluğunun seyri hakkında bilgi sağlar ve müdahale önerilerinde bulunur,
  • Uygun terapi yöntemini belirler.
  • Gerekli durumlarda diğer profesyonellere (örneğin; odyolog, gastoenteorolog, nörolog) yönlendirme yapar.

Ses Terapisi Nedir?

Ses terapisi, ses davranışınızı değiştirmenize ve ses tellerinizi iyileştirmenize yardımcı olur. Bu sayede sesiniz daha güçlü ve bozukluktan önceki gibi çıkabilir.

Sesimizi üreten ana yapı ses telleri olup ayrıca onu destekleyen yapılardır.  Ses tellerinin normalde yumuşak, tam kapanmanın olduğu, istendiğinde uzayıp kısalabilen şekilde hareket edebilmesi gereklidir. Bazı problemler bu hareketini engeller. Ses telleri birer kastır. Bu kası güçlendirmek mümkündür. İşte ses terapisi bu kasın normal hareketini kazanmasına yardımcı olacak egzersizler içerir.

Ses terapisi aşağıdaki egzersizleri içerebilir:

  • Nefes egzersizleri – örneğin, nefes alırken diyaframınızı daha fazla kullanmak veya konuşmanızı ve nefesinizi daha iyi koordine etmeyi öğrenmek.
  • Gerginliği azaltmak için gevşeme egzersizleri.
  • Duruşunuzu iyileştirmek için hareket veya duruş egzersizleri.
  • Ağız ve çene kasları için egzersizler – örneğin, çiğneme hareketleri veya kasıtlı esneme ve iç çekme.

Ses Hijyeni Nedir?

Ses hijyeni ses üreten yapıların sağlıklı kalmasını sağlamak için gerekli kuralları içerir.

Bunlar;

  • Günlük yeterli su tüketimi yapılmalıdır ( ses tellerinin nemli ve mukozasının yumuşak kalması açısından önemlidir).
  • Sesi kötü kullanımı bırakma: bağırma, aşırı ve uzun süreli konuşma, eğitim alınmayan tizlikte ses çıkarmaya çalışma, ses taklitleri, arabada ve gürültülü mekanlarda gürültü üzerine konuşma gibi davranışlardır.
  • Yeterli uyku alınmalıdır.
  • Sihgara, alkol ve aşırı çay-kahve tüketimi bırakılmalıdır (çünkü bunlar idrar söktürücü olup vücuttaki suyun atılmasına sebep olacaktır).

Kaynaklar: