Çocuklarda Özgüven Gelişimi
Özgüven, bireyin kendisine baktığında hissettiği yeterlilik ve değerlilik duygusu olarak tanımlanabilir. Özgüven, insanın kendisini, isteklerini, ihtiyaçlarını tanıyıp buna yönelik davranmasını beraberinde getirir. Yaygın bilinen bir yanlış vardır ki, dışadönük çocukların daha özgüvenli olduğu konusuyla ilgilidir. Bazı çocuklar daha içedönük olsa da daha özgüvenli olabilirler. Bu yüzden özgüveni yalnızca ‘’insanlarla iletişime geçmeyi daha çok tercih eden’’ olarak tanımlayamayız. Özgüven dediğimizde aklımıza gelmesi gereken şey, çocuğun ihtiyaçlarını fark edebilmesi, buna uygun fikrini ifade edebilmesi ve ihtiyaçlarını karşılayabilecek gücü kendisinde bulması olabilir.
Özgüven gelişiminin zemini tabi ki ailede başlar. O halde aileler kendine güvenen ve değerlerine saygı duyan bir çocuk yetiştirmek için nelere dikkat etmelidir?
- Çocuk yetiştirirken sürekli olarak eleştirmek, eksik taraflarını öne çıkarmak bir çocuğun ‘’değerliyim’’ düşüncesinin gelişmemesine sebep olur.
- Yine çocuk yetiştirirken sürekli hizmet etmek, çocuğun yapabildiği işleri bile ona bırakmadan yapmak çocuğun ‘’yeterli’’ olduğu düşüncesinden onu uzaklaştırır.
- Çocuğunuzun hatalarını kabul edin, bazen birlikte hata yapın ve bunları kabul edip nasıl düzeltebileceğiniz üzerinde fikirler paylaşın.
- Çocuğunuzu başkalarıyla kıyaslamayın, çocuğun daha iyi olduğu bir alanda kıyaslıyorsanız bile bu çocukta kendinden yüksek beklentiler oluşturmasına yol açar, herhangi bir küçük hatasında da kendine duyduğu ‘’ben iyiyim’’ güveni sarsılıverir.
- Çocuğunuz için kurduğunuz hayallerinizi ona empoze etmekten vazgeçin, onun yerine fikirler paylaşın, hangisini beğendiğini, neden kendisine daha yakın hissettiğini sorarak onun da kendini tanımasına alan açın.
- Çocuğunuzun duygularını yaşamasına ve ifade etmesine izin verin, duygusunu yaşayabilen ve bunu ifade edebilen çocuğun kendisine olan saygısı artar.
- Çocuğu korkutarak, tehdit ederek özgüven gelişimine destek olamayız. Yine aynı şekilde sürekli ödül ve övgüyle de bunu sağlayamayız. Yaptığı bir resmin ardından ‘’Vayy, harika bir resim!’’ demek yerine ‘’Ne kadar emek harcadın bu resim için, gerçekten çok uğraştın.’’ gibi çabasını ve emeğini takdir edin.
